Het kerkelijk jaar (beknopt overzicht)
Het kerkelijk jaar loopt niet gelijk op met het kalenderjaar. Het begint dus niet op 1 januari maar wordt gekoppeld aan bijzondere gebeurtenissen die verband houden met het geloof in God en zijn Christus.
Advent
Driekoningen |
Omdat aan Zijn geboortefeest (25 december) een periode van bezinning voorafgaat, begint het kerkelijk jaar vier weken daarvoor en wordt deze periode Advent ('komst') genaamd. De viering van de geboorte van Jezus (Kerstmis) wordt sinds 314 na Christus gevierd op 25 december, de dag waarop vroeger in Rome de zonnewende werd gevierd. Het feest van de verschijning ('epifanie', ook wel Driekoningen geheten) is zelfs ouder dan het kerstfeest. Dit feest valt op 6 januari en dan wordt gevierd dat Jezus wordt geopenbaard aan de volkeren. Oud- en nieuwjaar is geen kerkelijk feest. |
Paastijd: 40-dagentijd Aswoensdag
Palmpasen
"Goede Week" |
De datum van het Paasfeest wordt bepaald door de eerste zondag na de eerste volle maan van de lente (zie ook het artikel van pastoor Schoorl). |
Witte Donderdag
Goede Vrijdag |
In deze week heet de donderdag Witte Donderdag, waarop het Laatste Avondmaal wordt herdacht dat Jezus met zijn leerlingen had, vlak voor hij verraden en gearresteerd werd. De dag daarop heet Goede Vrijdag: de viering van de gedachtenis van de dood van Jezus, vaak op zijn stervensuur, drie uur 's middags. Er is geen viering van de eucharistie, maar na de woorddienst, waarin het lijdensverhaal volgens Johannes centraal staat, vereert men het kruis als teken van overwinning: men kust het of legt er bloemen bij. |
Paaswake |
De volgende dag heet Paaszaterdag of Stille Zaterdag. Op de avond daarvan vindt de Paaswake of Paasnacht ('paasvigilie') plaats. In een donkere kerk wordt de aangestoken paaskaars binnengedragen en het vuur ervan wordt doorgegeven aan de kleine kaarsen, die de aanwezigen in hun hand hebben. De woorddienst is langer dan gewoonlijk. Indien mogelijk vindt er een doop plaats. De Paaswake is kerkelijk gezien het hoogtepunt van het jaar. In de paastijd tussen Pasen en Pinksteren is de liturgische kleur wit.
|
Hemelvaart Pinksteren |
Veertig dagen na Pasen wordt Hemelvaart gevierd. En op de vijftigste dag na Pasen Pinksteren: de zending van de 'Adem van God', de heilige Geest. |
Maria Tenhemel-opneming Allerheiligen/ Allerzielen |
In onze zomertijd wordt op 15 augustus de sterfdag van Maria gevierd: Maria Tenhemelopneming. In de herfst wordt op 1 november Allerheiligen gevierd: ter ere van alle (bekende en onbekende) heiligen. De volgende dag is het Allerzielen en worden alle overledenen herdacht, met name die van het afgelopen jaar. |